Karadeniz'in karşı yamaçalrındaki çay bahçeleri, Rize
Rize, her yamacında sıra sıra çay bahçelerinin bulunduğu, adım başı çay fabrikasının olduğu, burnumuza sürekli ham çay kokusu iliştiği; hayatın çay etrafında döndüğünü fark ettiğimiz bir yer. Trabzon - Rize gezimize Mayıs sonunda çıkarken çay hasadına denk geliriz diye umut etmiştik, gerçekten de ellerinde makasları, yanlarında sepetleri, sık sık çay hasadı yapan Rizeliler'e denk geldik, hatta biz bile çay toplamayı deneyimledik...
yeni toplanmış yaş çay yaprakları, Rize

Çay ne zaman toplanır?

Rize'de çay hasadı Mayıs ayı ile birlikte başlar. Daha sonra eylül, ekim aylarına kadar aralıklarla çay toplandığı halde hasadın en bol zamanı Mayıs ayıdır. Bizim gibi, Rize'ye gidip çay hasadı görmek istendiğinde kesin hasada denk gelmek için gezi tarihini Mayıs sonuna denk getirmekte fayda var. Artık Doğadan gibi bazı özel çay fabrikaları da turistik çay hasadı turu düzenlemektedir.

Rizeli'lerle çay toplama deneyimi

Tarbzo - Rize gezimizin Rize etabında her tarafta çay toplayan Rizeli'ler gördükçe bizler de günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan çayın ilk noktasını, hasadını deneyimlemek istedik. Karadeniz'e karşı dik yamaçlarda çay toplayanların yanına gittik. Çay toplayanlara kolaylıklar diledik. Baktık minik bir kız annesine yardım ediyor. Biz de oğlumla yanlarına gittik, izin isteyip biz de denedik...
çay bahçesinde çay toplayan anne kız, Rize
Özel çay makasları ile kesilen çaylar kesildikçe makasa bağlı olan torbalara doluyordu. Her bir tarım ürünü gibi gayet meşakkatli ve emek isteyen bir işti. Biraz da çay toplayanlar ile sohbet ettik. Emekçilerin dertlerine kulak verdik, çay bardaklarımızı doldurmadan önceki çayın zahmetli sürecindeki ellere teşekkür ettik...

Çaykur çay fabrikası turu

Rize'de Çaykur çay fabrikaları tam anlamıyla adım başı karşımıza çıkıyordu. Arabayla giderken birinin yanından geçtiktan hemen birkaç dakika sonra bir diğerine rastlıyorduk. Fabrikalarda işlenen ham çay kokusu sürekli burnumuzdaydı. Rize'ye gidip çayla bu kadar haşır neşir olduktan sonra bir de üretim sürecini görmek istiyorduk. Turla gidildiğinde çay fabrikası gezisi yapıldığını da biliyordum ama bizim gibi bireysel tursuz olarak gelip görmek isteyenleri dikkate alacak bir yer var mıydı acaba...

Biraz araştırdıktan sonra Cumhuriyet çay fabrikasının bu tarz turistik isteklere hizmet verdiğini öğrendik. Rize stadyumu arkasındaki fabrikayı bulduk ve fabrika girişinde talebimizi dile getirdik. "Tabii, bahçede bekleyin, görevliyi çağıralım" denildi ve bir görevli gelerek mal kabulden paketlemeye, çay yaprağının içimlik hale gelmesinin sürecini anlattı. Tursuz, tanıdıksız tamamen bireysel olarak geldiğimiz halde bizi kabul etmeleri çok hoşumuza gitti, Çaykur'un bu yaklaşımını çok takdir ettik.

Fabrika içinde fotoğraf çekmek yasaktı ancak genel olarak çay yaprağı bildiğimiz içimlik çay haline gelene dek tavlanıyor, fermente ediliyor, kurutuluyor ve modern çay üretim makinalarının kullanıldığı birçok aşamadan geçiyordu. En iyi kalitedeki çayların çay fabrikasında iki numara diye isimlendirilen çayın olduğunu, piyasada bunun Hediyelik çay veya Altınbaş çay olarak bulunabildiğini öğrendik.

Fabrika gezisi sonrası bir de bahçesinde oturduk bir güzel demli çaylarımızı içtik. Her şey yerinde güzeldir ya, neden İstanbul'da bu kadar güzel çaylar içemiyoruz diye iç geçirdik. Bir de fabrika satış mağazasına uğradık, bir önceki gün Ziraat botanik çay bahçesinde bulamadığımız çay çeşitlerini burada bulup alışverişimizi yaptık.

Rize Çaykur Cumhuriyet çay fabrikası adresi ve telefonu:

Eski Rize Hopa yolu, 53800 Kurtuluş köyü, Rize merkez, Rize (Rizespor stadyumu yakınlarında)
Telefon: 0464 226 09 13
e-mail: cumhuriyet@caykur.gov.tr

Trabzon - Rize gezimizin ayrıntıları devamında...